Soja i produkty z niej wykonane stanowią coraz bardziej popularny składnik naszej diety. Ta roślina strączkowa wywodzi się z kuchni azjatyckiej i jest podstawowym elementem wielu tamtejszych dań. Obecnie produktów wytwarzanych na bazie soi jest mnóstwo – napoje sojowe, tempeh, tofu, miso, natto.
Soja jest produktem o wysokiej zawartości białka – aż 35 g w 100g (dla porównania 100 g piersi z kurczaka zawiera 31 g białka) o podobnym składzie aminokwasowym co wzorcowe białko jaja (wartość biologiczna białka jaja wynosi 97, a soi 96). Ma wysoką wartość odżywczą, charakteryzuje się dużą zawartością dobroczynnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, a także sporą ilością wapnia, fosforu, magnezu, potasu, żelaza, a także witamin z grupy B (szczególnie B1, B2 oraz PP).
Soja jest produktem niezwykle kontrowersyjnym, szczególnie obawę budzi włączanie jej i przetworów na jej bazie do diety chłopców oraz mężczyzn. Wynika to z obecności naturalnych izoflawonów w soi, które charakteryzują się zbliżoną budową do estrogenów. Wysoki poziom tego hormonu w organizmie może prowadzić do nowotworów piersi. Pojawiły się przesłanki, że zbyt duża zawartość izoflawonów w diecie mężczyzn może wywołać raka prostaty, zaburzenia hormonalne, a w efekcie ginekomastię (przerost gruczołów piersiowych) i zaburzenia erekcji. Czy takie tezy znajdują potwierdzenie w badaniach naukowych? Zapraszam Was do przeczytania kilku faktów na ten temat ?.
SOJA WYWOŁUJE NOWOTWÓR PROSTATY – MIT/(FAKT?)!
Badanie przeprowadzone w 2009 roku wykazało, że wysokie spożycie soi z dietą wpływa na 26% obniżenie ryzyka wystąpienia nowotworu prostaty u mężczyzn. Szczególnie korzystne okazało się włączanie soi niefermentowanej (tofu, napoje na bazie soi) w ilości 1 porcji na dobę (np. 1 szklankę mleka sojowego). Metaanaliza z 2018 roku potwierdziła tę zależność. W 2020 roku pojawiło się jednak badanie wskazujące, że wysokie spożycie izoflawonów sojowych może zwiększać śmiertelność z powodu tego rodzaju nowotworu. Jest to jednak jedno z niewielu badań wskazujących na niekorzystne efekty spożycia dużej ilości soi z dietą. Ponadto badanie dotyczyło Japończyków, u których soja jest częstym elementem diety. Jak we wszytskim warto zachować umiar ? Na pewno temat ten wymaga dalszych badań.
SOJA ZABURZA GOSPODARKĘ HORMONALNĄ MĘŻCZYZN – MIT!
Metaanaliza 32 badań z udziałem mężczyzn w wieku od 21 do 74 lat, którym podawano od 20 do 900 mg izoflawonów dziennie, białka sojowego w ilości do 71 g na dobę (zarówno z produktów naturalnych, przetworzonych jak i w formie suplementów) nie wykazała, aby miały one jakikolwiek wpływ na zaburzenia w pracy hormonów męskich. Co ważne przeprowadzone badania trwały nawet do 4 lat!
SOJA MOŻE WYWOŁAĆ ZABURZENIA EREKCJI LUB GINEKOMASTIĘ – MIT/(FAKT?)!
Taki efekt może wystąpić, jednak spożycie soi musi być naprawdę ekstremalne. W jednym z badań objawy takie jak: niski poziom testosteronu i zaburzenia wzwodu pojawiły sie u 19-latka spożywającego ok 12-20 porcji soi na dobę – ok 360 mg izoflawonów sojowych. W innym badaniu ginekomastia oraz zaburzenia erekcji wystąpiły u 60-latka pijącego ok. 3 litrów napoju sojowego dziennie! Mało kto jest w stanie zjeść taką ilość soi w ciągu dnia, dlatego powodów do obaw dotyczących wpływu soi na funkcje seksualne mężczyzn raczej brakuje ?
SOJA W DIECIE MĘŻCZYZN MOŻE OBNIŻAĆ PŁODNOŚĆ – MIT!
W badaniu, w którym brało udział prawie 2 tysięcy mężczyzn wykazano, że włączenie do codziennej diety produktów sojowych nie tylko nie ma wpływu na zmniejszoną jakość nasienia, ale może poprawiać ruchliwość plemników, a tym samym poprawiać parametry płodnościowe.
SPOŻYCIE SOI PRZEZ CHŁOPCÓW MOŻE ZABURZAĆ DOJRZEWANIE PŁCIOWE – MIT!
Dostępne dane naukowe nie wykazały, aby soja w diecie nastolatków zaburzała procesy dojrzewania płciowego oraz rozwoju seksualnego.
Dlatego jeżeli chcesz dodać produkt sojowy do swojej diety, nie musisz się go obawiać!
Może on stanowić wartościowe źródło białka, dla twojego ciała! Dodanie kilku porcji soi w tygodniu, nie wpłynie w żaden sposób negatywnie na twój organizm!
Bibliografia:
- Andy C. Povey,mJulie‐Ann Clyma, Roseanne McNamee et. al.: Phytoestrogen intake and other dietary risk factors for low motile sperm count and poor sperm morphology, Andrology. 2020,00:1–10.
- Iwona Kibil, red. Danuta Gajewska: Wege. Dieta roślinna w praktyce, wyd. PZWL, Warszawa 2018.
- Catherine C Applegate, Joe L Rowles, Katherine M Ranard et. al.: Soy Consumption and the Risk of Prostate Cancer: An Updated Systematic Review and Meta-Analysis, Nutrients 2018, 10(1), 40.
- Norie Sawada, Motoki Iwasaki, Taiki Yamaji et. al: Soy and isoflavone consumption and subsequent risk of prostate cancer mortality: the Japan Public Health Center-based Prospective Study, International Journal of Epidemiology, 2020.
- Sandra M. Duitama, Javier Zurita, Diana Cordoba et. al: Soy protein supplement intake for 12 months has no effect on sexual maturation and may improve nutritional status in pre-pubertal children, J Paediatr Child Health, 2018, 54(9):997-1004.
- Michelle A Mendez, Mary S Anthony, Lenore Arab: Soy-based formulae and infant growth and development: a review, J Nutr, 2002, 132(8):2127-30.